Emsile

Eğitim Hakkında

Özellikle Osmanlı medreselerinde ve günümüzde klasik usulü uygulayan bazı öğretim kurumlarında Arapça derslerinde ilk okutulan ve ezberletilen eserdir. el-Ems̱ile’den sonra sırasıyla yine anonim birer eser olan Binâʾ(ü’l-efʿâl) ve el-Maḳṣûd ile İzzeddin ez-Zencânî’nin el-ʿİzzî ve Ahmed b. Ali b. Mes‘ûd’un Merâḥ(u’l-ervâḥ) adlı kitapları takip edilirdi. Osmanlı medrese kültüründe “sarf cümlesi” diye anılan bu beş eserde amaç basitten girifte doğru öğrenciye kelime bilgisi (sarf) vermektir. Bu husus medrese çevrelerince tekerleme şeklinde şöyle ifade edilmiştir: “Ems̱ile evlek evlek / Binâʾ yağlı börek / Maḳṣûd karış kuruş / ʿİzzî’de kırıldı kiriş / Yiğitsen Merâḥ’a giriş.” el-Ems̱ile’nin müellifi bilinmemekle beraber bazı şerhlerinde (meselâ bk. Ahmed Çelebi es-Saruhânî, s. 3; Çörekçizâde Köse Efendi, s. 3) -“teberrüken” olsa gerek- musannifinin Hz. Ali olduğu ifade edilmiştir.